Rozwijanie umiejętności rozpoznawania emocji u dziecka
Wskazówki dla rodzica:
1. Identyfikacja emocji u innych ludzi
Korzyści dla dziecka
– Pozwala nauczyć dziecko koncentrowania swojej uwagi na przeżyciach wewnętrznych innej osoby.
- Pozwala dziecku lepiej orientować się w sferze społecznej. Rozpoznawane emocje mogą służyć jako drogowskaz w zastosowaniu właściwych norm społecznych.
- Ukazanie dziecku możliwych powodów wystąpienia danej emocji pozwala dziecku lepiej rozróżniać kontekst sytuacji, w których występują dane emocje. Wzmacnia to również zdolność do bardziej precyzyjnej identyfikacji emocji, oraz lepiej rozumieć ich kontekst społeczny.
Sposób postępowania
* Zwracanie uwagi dziecka na przejaw danej emocji w sytuacji społecznej.
- Podanie nazwy emocji.
- Wytłumaczenie w prostych słowach powody, dla której ktoś mógł poczuć się w dany sposób.
* Zwracanie uwagi na cechy charakterystyczne danej emocji.
- Podanie nazwy emocji.
- Wskazanie charakterystycznych symptomów symbolizujących przeżywanie danych emocji np. Przyjęcie charakterystycznej postawy ciała, mimiki twarzy, ekspresja zachowania.
* Wskazanie możliwych powodów, dla których ktoś mógł poczuć daną emocje.
- Wytłumaczenie w prostych słowach powody, dla której mógł poczuć się w dany sposób.
- Przypomnienie sytuacji, w której dziecko było w podobnej sytuacji.
2. Identyfikacja emocji u siebie
Korzyści dla dziecka
- Pozwala zwiększyć świadomość dziecka wpływu emocji na jego postrzeganie rzeczywistości.
- Pozwala lepiej dziecku rozumieć własne zachowanie.
- Umożliwia skuteczniejsze sygnalizowanie własnych problemów.
Sposób postępowania
* Zwracanie uwagi dziecka na jego własny przejaw danej emocji
- Podanie nazwy emocji
- Zwrócenie uwagi na doznania towarzyszące przejawianiu danej emocji np. Przyjęcie charakterystycznej postawy ciała, mimiki twarzy, ekspresja zachowania.
- Podkreślanie neutralności emocji – Nie jest ani dobra ani zła w przeciwieństwie do ich nieodpowiedniego wyrażania w formie nieakceptowalnego społecznie zachowania.
* Ukierunkowanie przepływu emocji.
- Działania ukierunkowujące dziecko do wyrażenia swoich emocji w sposób akceptowalny społecznie bez powstrzymywania ich przepływu.
- Podkreślanie akceptowalnych społecznie sposobów wyrażania emocji np. Radość - gdy zachowanie wpływa pozytywnie na otoczenie (np. nie śmianie się z kogoś gdy powoduje to u kogoś smutek); Smutek – gdy nie zakłóca funkcjonowania innych osób (np. bardzo głośny płacz ); Złość – Dążenie do konstruktywnego rozwiązywania problemów lub zachowania ograniczające negatywne konsekwencje dla otoczenia takie jak: bicie, krzyk.
3. Ćwiczenia wspomagające
* Pytanie dziecka o interpretacje emocji i ewentualnych powodów ich wystąpienia w obecnej sytuacji.
* Pytanie dziecka o interpretacje emocji i ewentualnych powodów ich wystąpienia na obrazkach i nagraniach.
* Pytanie dziecka o przykłady sytuacji związanych z przeżywaniem emocji w przeszłości.
Opracowanie własne mgr Krzysztof Ambrzykowski
Publiczne Przedszkole nr 3
w Złotowie
Plac Wolności 12, 77-400 Złotów